Putin, Ukrayna’ya 300 bin yedek askerin askere alınması için kısmi seferberliğin duyurulmasından kısa bir süre sonra, ilk kez Eylül 2022’de Rus ordusuyla sözleşme imzalayan yabancılara hızlı vatandaşlık izni verdi.
En az bir yıllık sözleşme imzalayan ve en az altı ay boyunca aktif çatışmalarda yer alan göçmenlerin, yeterli düzeyde Rusça bildiklerini veya ülkede üst üste beş yıl yaşadıklarını göstermeden vatandaşlık başvurusunda bulunmalarına izin verildi. Eş ve çocuklar da başvuruda bulunabildi. O zamanki Cumhurbaşkanlığı kararnamesine göre yetkililerin bu tür başvuruları üç ay içinde karara bağlaması gerekiyordu.
Mayıs 2023 tarihli bir başka Putin kararnamesi de prosedürü basitleştirdi. En az altı ay boyunca aktif çatışmalara katılmaya ilişkin madde kaldırıldı ve Kremlin’in Ukrayna’daki “özel askeri operasyonu” sırasında en az bir yıllık sözleşme imzalayanların eşleri ve çocuklarının da prosedüre başvurmalarına izin verildi.
Perşembe günü imzalanan kararname, bu tür başvurularla ilgili kararın üç yerine bir aydan fazla sürmemesi gerektiğini söyleyerek vatandaşlık sürecini daha da hızlandırdı. Putin’in neden bu değişikliğe karar verdiğine dair Kremlin’den henüz bir yorum gelmedi.
Yeni kararname, Rus şehirlerinde göçmenleri hedef alan polis baskınlarına ilişkin medyada düzenli olarak yer alan haberler sırasında geldi. Raporlara göre, bu tür baskınlarda gözaltına alınanlara sıklıkla orduyla sözleşme imzalamaları teklif ediliyor ve hatta baskı yapılıyor.
Ukrayna’yı işgal ettiğinden beri Rusya liderliği askeri gücünü artırmanın yollarını arıyor. Putin, en son Aralık ayında toplam 1,32 milyona çıkarmak üzere iki kez asker sayısını artırma emrini verdi. Savunma Bakanı Sergei Shoigu, “Rusya’nın güvenliğini sağlamaya yönelik görevlerin yerine getirilmesini garanti altına almak için” 1,5 milyon kişilik bir güce ihtiyaç duyulduğunu açıkladı.
Kremlin daha önce ordusunun büyüklüğünü yeterli olarak değerlendirmişti ancak hızlı bir zafer umutlarının Ukrayna’nın şiddetli direnişiyle paramparça olmasının ardından hesap değişti.
Ağustos 2022’de Putin, Rus ordusunun büyüklüğünün 1 Ocak 2023’ten itibaren 1,15 milyona çıkarılması emrini verdi. Eylül 2022’de ise 300 bin yedek askerin seferber edilmesi emrini verdi. Bu sayı ordunun mevcut gücünün bir parçası olarak sayılıyor.
Putin daha fazla asker toplamaya gerek olmadığını defalarca söylese de, seferberlik kararnamesi açık uçlu olup, ordunun gerektiğinde ilave yedek personel çağırmasına ve halihazırda askere alınmış olanları süresiz olarak görevde tutmasına olanak tanıyor. Bu kararname aynı zamanda askerlerin sözleşmelerini feshetmelerini de yasaklıyordu.
Bölgesel yetkililer Ukrayna için gönüllü taburlar oluşturarak safları güçlendirmeye çalıştı. Rusya’nın geniş topraklarında, daha fazla erkeği askere gitmeye ikna etmeye yönelik bir kampanya aylardır sürüyor.
Putin geçen ay 2023 yılında 486 bin yeni askerin orduyla sözleşme imzaladığını söyledi. Bunların kaçının yabancı uyruklu olduğunu ise açıklamadı.
Bazı basında çıkan haberler ve hak grupları, yetkililerin askerlik görevi karşılığında tutuklulara af teklif ettiğini de iddia ediyorlar.
Hem Rusya hem de Ukrayna askeri kayıplarını sıkı bir sır olarak sakladı. Rus ordusu yalnızca 6 binin biraz üzerinde askeri zayiatı doğruladı, ancak Batılı tahminler çok daha yüksek. Ekim ayında İngiltere Savunma Bakanlığı, Rusya’nın “muhtemelen 150 bin ile 190 bin kalıcı zayiat verdiğini” söyledi; bu sayıya ölen ve kalıcı olarak yaralanan askerler de dahil.
